Taşınabilir İnklinometre Cihazı
Zemin ve kayadaki yatay ve düşey deplasman (oturma) gözlemlenmesi maksatlı en yaygın olarak kullanılan enstrüman inklinometredir. İnklinometre sistemi ile gözlem özel inklinometre borusu kullanımını gerektirir. Borunun içerisindeki oluklar probun istikametini kontrol eder ve tekrarlı ölçüm alınabilmesini sağlar. İnklinometre boruları ABS plastikten imal edilmektedir. ABS plastik büyük sıcaklık aralıklarında şeklini ve esnekliğini korur. ABS Plastik kullanımı ve montajı oldukça kolay olup bütün zemin tipleri, enjeksiyon tipleri ve su seviyeleri için uygundur. Standart olarak OD70mm ve OD60mm, L=3m uzunluğundaki ABS İnklinometre Borusu kullanılır. Ancak, amaca özel OD85mm, L=3m uzunluğundaki ABS İnklinometre Borusu da kullanılabilir. Standart ekstrüde borular manşonlar ile perçinlenerek birleştirilmeli ve mastik (tercihen PU, poliüretan mastik, Tangit markası gibi v.b.) ile sızdırmazlığı sağlanmalı ve izolasyon bandı ile içine çimento/bentonit harcı-enjeksiyon kaçması önlenmelidir. Ayrıca, çabuk bağlantı manşonlu (quick coupling, contalı ve ABS tutkallı birleşimlerde) borularda perçin kullanılmayabilir.
ABS İnklinometre Borusu
İNKLİNOMETRE (DEPLASMAN ÖLÇÜMÜ)
İksa sistemi ve çevre yapılardaki değişik cephelerde oluşabilecek yatay ve düşey deplasmanların ölçümü iki farklı yöntemle yapılır.
1- Optik Okuma
2- İnklinometre Okuması
İnklinometre cihazı, sahada açılmış deliklerin eksenlerinden düşey sapmalarını ölçmek için kullanılan bir alettir. Bir tek inklinometre cihazı kullanılarak çok sayıda sondaj deliğinden ölçüm alınabilmekte ve ölçüm hassasiyetinin diğer yöntemlerden daha yüksek olması sebebiyle kaya kütlelerinde ve zeminde gelişebilecek çok yavaş hareketler de kaydedilebilmektedir. Ölçüm sırasında oluşabilecek önemli bir yer değiştirme sonucu aletin kuyu içinde kalabileceği bir risk olarak değerlendirilmelidir.
Cihaz Özellikleri
İnklinometre cihazı algılayıcı (prop), kayıt cihazı ve bunlar arasındaki bağlantıyı sağlayan kablodan oluşur. Gövdesi paslanmaz çelikten yapılmış olan algılayıcının ucunda iki adet tekerlek mevcuttur. Prop genellikle içerisine 90 derecelik arayla yerleştirilmiş 4 adet kanalı bulunan esnek ve dairesel borular içinde hareket eder. Prop, elektriksel kontrol kutusuna bağlı bulunmaktadır ve yapılan ölçümleri görsel verilere, grafik formlara dönüştürür.
İnklinometre Ölçüm Alınma Metodu
Yanal veya düşey yöndeki deformasyonların ölçülebilmesi için ilk olarak sondaj kuyularının açılması gerekir. Açılan kuyuların deformasyona uğramasını ve inklinometre borularının kendi eksenleri etrafında hareket etmesini engellemek için boruların etrafı çimento şerbeti ile doldurulur. Açılmış sondaj kuyularına inklinometre borularının yerleştirilmesi sırasında boruların iç yüzeylerinde bulunan ve birbirleriyle 90o’lik açı yapan oluk çiftlerinden birisi A+ A- oluk çifti, diğeri ise B+ , B- oluk çifti olarak kabul edilir. Algılayıcının daha kolay hareket etmesini, yanal veya düşey yöndeki deformasyonların daha yüksek bir hassasiyet ile ölçülmesini sağlayan oluklardan A+, A- oluk çiftinin A+ oluğu, muhtemel hareketin referans yönü olacak şekilde beklenilen hareket yönü ile aynı doğrultuya getirilir. Bu kurala uygun olarak yerleştirilen 3m boyundaki inklinometre boruları birbirlerine özel bağlantılarla eklenerek projede belirtilen kuyu derinliğine kadar indirilir. Söz konusu borular indirildikten sonra boruların etrafına çimento enjeksiyonu yapılır ve baz okuma için çimento şerbetinin donması beklenilir. Okumada ilk olarak algılayıcının en üst tekerleği ana referans yönüne (A+) getirilmeli ve kayıt cihazı ile bağlantısı sağlanarak kuyu tabanına kadar yavaş ve dikkatli bir şekilde indirilmelidir. Ölçümlerin hassas alınabilmesi için algılayıcının kuyu tabanına temas etmesi gerekir. Kuyu tabanına indirilen algılayıcı, daha önceden karar verilen ve kayıt cihazına kaydedilen okuma aralığı kadar kablo ile yukarı çekilir ve kıskaç yardımıyla sabitlenir. Okuma aralıkları ölçümlerin daha hassas yapılabilmesi için genellikle algılayıcının uzunluğu kadar alınır. (500mm). Kayıt cihazının ekranında görülen ölçüm değerleri alete kaydedilir. Bu işlem kuyu başına kadar 0.5m aralıklarla devam ettirilir ve A+, B+ ölçümleri kaydedilir. Baz okumaları yapıldıktan birkaç gün sonra ilk okuma yapılır. Periyodik olarak diğer okumalar 15 günde 1 yapılır, fakat okuma periyotları, okuma sonuçlarının değerlendirilmesi Teknik Müdürün onayı ile Proje Mühendisi tarafından değiştirilebilir.
Taşınabilir İnklinometre Cihazı
Zemin ve kayadaki yatay ve düşey deplasman (oturma) gözlemlenmesi maksatlı en yaygın olarak kullanılan enstrüman inklinometredir. İnklinometre sistemi ile gözlem özel inklinometre borusu kullanımını gerektirir. Borunun içerisindeki oluklar probun istikametini kontrol eder ve tekrarlı ölçüm alınabilmesini sağlar. İnklinometre boruları ABS plastikten imal edilmektedir. ABS plastik büyük sıcaklık aralıklarında şeklini ve esnekliğini korur. ABS Plastik kullanımı ve montajı oldukça kolay olup bütün zemin tipleri, enjeksiyon tipleri ve su seviyeleri için uygundur. Standart olarak OD70mm ve OD60mm, L=3m uzunluğundaki ABS İnklinometre Borusu kullanılır. Ancak, amaca özel OD85mm, L=3m uzunluğundaki ABS İnklinometre Borusu da kullanılabilir. Standart ekstrüde borular manşonlar ile perçinlenerek birleştirilmeli ve mastik (tercihen PU, poliüretan mastik, Tangit markası gibi v.b.) ile sızdırmazlığı sağlanmalı ve izolasyon bandı ile içine çimento/bentonit harcı-enjeksiyon kaçması önlenmelidir. Ayrıca, çabuk bağlantı manşonlu (quick coupling, contalı ve ABS tutkallı birleşimlerde) borularda perçin kullanılmayabilir.
ABS İnklinometre Borusu
İNKLİNOMETRE (DEPLASMAN ÖLÇÜMÜ)
İksa sistemi ve çevre yapılardaki değişik cephelerde oluşabilecek yatay ve düşey deplasmanların ölçümü iki farklı yöntemle yapılır.
1- Optik Okuma
2- İnklinometre Okuması
İnklinometre cihazı, sahada açılmış deliklerin eksenlerinden düşey sapmalarını ölçmek için kullanılan bir alettir. Bir tek inklinometre cihazı kullanılarak çok sayıda sondaj deliğinden ölçüm alınabilmekte ve ölçüm hassasiyetinin diğer yöntemlerden daha yüksek olması sebebiyle kaya kütlelerinde ve zeminde gelişebilecek çok yavaş hareketler de kaydedilebilmektedir. Ölçüm sırasında oluşabilecek önemli bir yer değiştirme sonucu aletin kuyu içinde kalabileceği bir risk olarak değerlendirilmelidir.
Cihaz Özellikleri
İnklinometre cihazı algılayıcı (prop), kayıt cihazı ve bunlar arasındaki bağlantıyı sağlayan kablodan oluşur. Gövdesi paslanmaz çelikten yapılmış olan algılayıcının ucunda iki adet tekerlek mevcuttur. Prop genellikle içerisine 90 derecelik arayla yerleştirilmiş 4 adet kanalı bulunan esnek ve dairesel borular içinde hareket eder. Prop, elektriksel kontrol kutusuna bağlı bulunmaktadır ve yapılan ölçümleri görsel verilere, grafik formlara dönüştürür.
İnklinometre Ölçüm Alınma Metodu
Yanal veya düşey yöndeki deformasyonların ölçülebilmesi için ilk olarak sondaj kuyularının açılması gerekir. Açılan kuyuların deformasyona uğramasını ve inklinometre borularının kendi eksenleri etrafında hareket etmesini engellemek için boruların etrafı çimento şerbeti ile doldurulur. Açılmış sondaj kuyularına inklinometre borularının yerleştirilmesi sırasında boruların iç yüzeylerinde bulunan ve birbirleriyle 90o’lik açı yapan oluk çiftlerinden birisi A+ A- oluk çifti, diğeri ise B+ , B- oluk çifti olarak kabul edilir. Algılayıcının daha kolay hareket etmesini, yanal veya düşey yöndeki deformasyonların daha yüksek bir hassasiyet ile ölçülmesini sağlayan oluklardan A+, A- oluk çiftinin A+ oluğu, muhtemel hareketin referans yönü olacak şekilde beklenilen hareket yönü ile aynı doğrultuya getirilir. Bu kurala uygun olarak yerleştirilen 3m boyundaki inklinometre boruları birbirlerine özel bağlantılarla eklenerek projede belirtilen kuyu derinliğine kadar indirilir. Söz konusu borular indirildikten sonra boruların etrafına çimento enjeksiyonu yapılır ve baz okuma için çimento şerbetinin donması beklenilir. Okumada ilk olarak algılayıcının en üst tekerleği ana referans yönüne (A+) getirilmeli ve kayıt cihazı ile bağlantısı sağlanarak kuyu tabanına kadar yavaş ve dikkatli bir şekilde indirilmelidir. Ölçümlerin hassas alınabilmesi için algılayıcının kuyu tabanına temas etmesi gerekir. Kuyu tabanına indirilen algılayıcı, daha önceden karar verilen ve kayıt cihazına kaydedilen okuma aralığı kadar kablo ile yukarı çekilir ve kıskaç yardımıyla sabitlenir. Okuma aralıkları ölçümlerin daha hassas yapılabilmesi için genellikle algılayıcının uzunluğu kadar alınır. (500mm). Kayıt cihazının ekranında görülen ölçüm değerleri alete kaydedilir. Bu işlem kuyu başına kadar 0.5m aralıklarla devam ettirilir ve A+, B+ ölçümleri kaydedilir. Baz okumaları yapıldıktan birkaç gün sonra ilk okuma yapılır. Periyodik olarak diğer okumalar 15 günde 1 yapılır, fakat okuma periyotları, okuma sonuçlarının değerlendirilmesi Teknik Müdürün onayı ile Proje Mühendisi tarafından değiştirilebilir.